Zorgpremies.nl » Gezondheid » Autisme

Autisme

Als we het over autisme hebben, praten we over een heel breed scala aan situaties. Het is een aandoening waarbij de manier waarop iemand met anderen omgaat en zich gedraagt afwijkt. Juist omdat het zo complex kan zijn en van persoon tot persoon kan verschillen, hebben mensen vaak maar een vaag beeld van wat autisme nu precies is. In dit artikel duiken we dieper in wat autisme is, hoe het zich uit, wat mogelijke oorzaken zijn en welke hulp en ondersteuning er beschikbaar is voor mensen met autisme.

Kenmerken van autisme

Er zijn veel kenmerken waaraan je autisme kunt herkennen en die in verschillende mate aanwezig kunnen zijn. Deze verschillende kenmerken kunnen worden onderverdeeld in twee hoofdcategorieën.

Sociale communicatie en interactie

Mensen met autisme vinden het vaak lastig om non-verbale signalen te begrijpen, oogcontact te maken, en emoties te herkennen en uit te drukken. Ook kunnen zij het moeilijk vinden om relaties aan te gaan, te onderhouden en te begrijpen. Daarnaast kan het voeren van een tweezijdig gesprek lastig zijn.

Gedrag, interesses en activiteiten

Mensen met autisme kunnen zich bezighouden met repetitief gedrag, zoals herhaaldelijk dezelfde woorden of zinnen uitspreken, objecten op een specifieke manier ordenen, of rituelen en routines volgen. Veranderingen in de routine of omgeving kunnen erg stressvol zijn. Ze kunnen ook specifieke interesses hebben en zich intensief concentreren op één enkel onderwerp. Daarnaast kunnen mensen met autisme heel gevoelig of juist ongevoelig zijn voor zintuiglijke prikkels, zoals licht, geluid, smaak, aanraking, en geur.

Hoe uit autisme zich?

Bij autisme is er erg veel variatie in hoe dit wordt geuit. Iedere persoon met autisme is anders. Toch is autisme vaak te herkennen aan een aantal kenmerken. Enkele voorbeelden van kenmerken zijn

• Moeite hebben met verandering
• Moeite hebben met overzicht bewaren
• Dingen erg letterlijk nemen
• Goed zijn in het herkennen van patronen
• Eerlijk en direct zijn
• Het moeilijk vinden iets in te beelden
• Hyperfocus
• Moeite hebben met anderen aanvoelen
• Vertraagde ontwikkeling van de taal
• Afwijkingen in de motoriek, zoals bijvoorbeeld houterig bewegen

Bij sommige mensen is autisme, ondanks dat zij wel symptomen vertonen, lastig te herkennen. Dat komt omdat deze mensen de kenmerken van autisme goed kunnen verbergen, met behulp van compensatiegedrag. Dit komt vaker voor bij mensen met autisme die bovengemiddeld intelligent zijn. Zij hebben zichzelf bepaald gedrag aangeleerd dat zij in specifieke situaties kunnen gebruiken. Zo hebben ze bijvoorbeeld geleerd dat je tijdens een gesprek oogcontact moet maken, of hebben bepaalde vragen uit hun hoofd geleerd die ze tijdens een gesprek terug kunnen stellen. Hierdoor is het voor de mensen in de omgeving soms moeilijk te herkennen dat iemand autisme heeft. Dit compensatiegedrag kost mensen met autisme vaak erg veel energie.

Oorzaken van autisme

De precieze oorzaak van autisme is nog niet bekend. Er zijn wel verschillende factoren die de kans op autisme aanzienlijk kunnen verhogen. De volgende factoren spelen een rol in de ontwikkeling van autisme:

• Genen: Autisme is erfelijk. Wetenschappers schatten dat autisme voor ongeveer 80% erfelijk bepaald is. Bij het ontwikkelen van autisme zijn waarschijnlijk honderden verschillende genen betrokken.
• Omgeving: Er wordt gedacht dat verschillende omgevingsfactoren ook een rol kunnen spelen in de ontwikkeling van autisme. Het gaat daarbij om een interactie tussen genen en de omgeving. Dit betekent dat iemand een genetische aanleg kan hebben voor autisme, maar dat de omgeving bepalend is voor of iemand daadwerkelijk autisme ontwikkelt. Enkele omgevingsfactoren die invloed kunnen hebben zijn: de leeftijd van de vader, diabetes bij de moeder en in aanraking komen met giftige stoffen.

Welke hulp is er beschikbaar bij autisme?

Juist omdat autisme zich bij iedereen anders kan uiten is het belangrijk dat de hulp afgestemd wordt op waar de persoon met autisme behoefte aan heeft. Er zijn gelukkig verschillende soorten ondersteuning beschikbaar. De hulp is erop gericht om hen te ondersteunen bij de uitdagingen die ze tegenkomen en om hun sterke punten te benutten. Dit kan onder andere bestaan uit:

• Gedragstherapie: Bij gedragstherapie wordt iemand geholpen met het afleren van ongewenst gedrag en het aanleren van gewenst gedrag. Met behulp van gestructureerde oefeningen kan iemand werken aan het verbeteren van sociale vaardigheden en gedrag.
• Levensloopbegeleiding: De persoon met autisme heeft een vaste begeleider die voor een langere tijd betrokken is bij het leven van deze persoon. Deze begeleider helpt op verschillende gebieden en de begeleiding kan het ene moment intensiever zijn dan het andere. Zo kan de begeleider helpen bij praktische vragen, bij het ontwikkelen van zelfstandigheid en helpen bij het bepalen welke hulp er verder nodig is.
• Spraak- en taaltherapie: Deze therapie kan nuttig zijn voor mensen met autisme die problemen hebben met verbale communicatie. Therapeuten kunnen technieken en hulpmiddelen bieden om te helpen bij spreken, gespreksvaardigheden en het begrijpen en gebruiken van non-verbale communicatie.
• Medicatie: Hoewel er geen medicijn is dat autisme ‘geneest’, kunnen sommige medicijnen wel helpen om bepaalde symptomen te verminderen. Zo kan medicatie bijvoorbeeld helpen bij het verminderen van angstklachten, depressieve klachten, agressief gedrag en onrust.

Omgaan met autisme

Omgaan met autisme, of je nu zelf autisme hebt of iemand bent die voor of met een persoon met autisme leeft of werkt, kan uitdagingen met zich meebrengen. Elke persoon met autisme is uniek, met eigen sterke punten, zwakke punten en behoeften. Enkele algemene tips voor het omgaan met autisme zijn:

• Wees duidelijk in de communicatie. Mensen met autisme nemen taal vaak letterlijk en hebben soms moeite met het begrijpen van figuurlijke uitdrukkingen of sarcasme.
• Zorg voor structuur. Mensen met autisme zijn vaak op hun gemak bij routine en voorspelbaarheid. Probeer een duidelijke dagelijkse structuur te bieden en informeer de persoon met autisme van tevoren over eventuele veranderingen.
• Leer over autisme. Dit kan helpen bij het begrijpen waarom iemand met autisme zich op een bepaalde manier gedraagt, waardoor je hier meer empathie en geduld voor kunt opbrengen.
• Vraag hulp. Dit geldt zowel voor de persoon met autisme als voor de mensen in de omgeving. Er zijn verschillende soorten therapieën beschikbaar die kunnen helpen bij de ontwikkeling en het welzijn van mensen met autisme. Zorg daarnaast ook voor jezelf. Het zorgen voor iemand met autisme kan emotioneel en fysiek uitdagend zijn. Er zijn verschillende vormen van ondersteuning beschikbaar zoals bijvoorbeeld supportgroepen of professionele hulp.
• Gebruik positieve bekrachtiging om gewenst gedrag te stimuleren. Dit kan bijvoorbeeld een compliment, of een speciale beloning zijn. Probeer te focussen op de sterke punten en interesses van de persoon met autisme.


Betrouwbare informatie

Wij zijn een onafhankelijke website gespecialiseerd in zorgverzekeringen. Ons doel is het inzichtelijk en transparant maken van informatie over zorgverzekeringen en hiervoor werken we met een vast team van specialisten. Lees meer over Zorgpremies.nl

Betrouwbare informatie

Voor de totstandkoming van deze pagina zijn o.a. onderstaande bronnen gebruikt:

• www.autisme.nl
• www.hersenstichting.nl
• www.thuisarts.nl

Medisch advies

Onze website heeft als doel om bezoekers zo goed mogelijk te informeren over verzekeringen in begrijpbare taal. Wij zijn geen zorgverlener en mogen dan ook geen medisch advies geven. Heb je een medische vraag? Leg deze dan voor aan een arts of een medisch professional. Geeft een arts andere informatie dan hetgeen je op onze website leest, luister dan altijd naar je arts.

Keurmerk

Zorgpremies.nl is gecertificeerd door: