Maagzuur

Last van brandend maagzuur

Maagzuur is een belangrijk onderdeel in ons spijsverteringsproces. Het is een lichaamssap dat in de maag wordt aangemaakt en een erg hoge zuurgraad heeft. Wanneer het zich op ongepaste plaatsen of in verkeerde hoeveelheden bevindt, kan dit vervelende klachten veroorzaken. Dit artikel gaat dieper in op wat maagzuur precies is, wat de klachten en oorzaken zijn en hoe maagzuur behandeld kan worden.

Wat is maagzuur?

Maagzuur is een hele zure vloeistof die door de maag wordt geproduceerd. Het bestaat voornamelijk uit zoutzuur, met een pH-waarde die wisselt tussen 1,5 en 3,5, wat zeer zuur is. De maag zelf is beschermd tegen deze sterke zuurgraad door een dikke slijmlaag aan de binnenkant van de maagwand.

De belangrijkste functie van maagzuur is om voedsel te helpen verteren. Het zuur breekt de voedseldeeltjes af tot kleinere moleculen, waardoor enzymen efficiënter kunnen werken om eiwitten af te breken. Daarnaast heeft maagzuur ook een desinfecterende werking en doodt het veel bacteriën en micro-organismen die we met ons voedsel binnenkrijgen.

De klachten van maagzuur

Onder normale omstandigheden blijft het maagzuur in de maag. Maar soms kan het voorkomen dat het maagzuur in de slokdarm terechtkomt. Dit fenomeen wordt ook wel gastro-oesofageale reflux genoemd. Deze reflux, ook wel oprispingen genoemd, kan voor vervelende klachten zorgen. De slokdarm heeft namelijk, in tegenstelling tot de maag, geen beschermende slijmlaag tegen het zuur. Wanneer het maagzuur vanuit de maag in de slokdarm terechtkomt, kan dit de slokdarm irriteren en zelfs beschadigen. Dit zorgt vervolgens voor klachten als pijn en een branderig gevoel, dat mensen vaak ‘maagzuur’ noemen. Andere klachten waar je last van kunt krijgen zijn:

  • Een zure smaak in de mond
  • Problemen met slikken, of het gevoel van een brok in de keel
  • Heesheid
  • Hoesten
  • Slecht gebit, wanneer het maagzuur terugstroomt naar de mond
  • Een pijnlijk gevoel in de maag
  • Een branderig gevoel achter het borstbeen
  • Uitstralende pijn naar de hals, rug en schouderbladen
  • Een opgeblazen gevoel

Bijna iedereen heeft weleens last van brandend maagzuur. Dit kan over het algemeen geen kwaad. Als maagzuur lang aanhoudt en onbehandeld blijft, kan het leiden tot serieuze complicaties, zoals slokdarmontsteking, zweren in de slokdarm en zelfs een verhoogd risico op slokdarmkanker.

De oorzaken van maagzuur

Er zijn verschillende factoren die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van maagzuur. Veelvoorkomende oorzaken zijn:

  • Een slecht functionerende sluitspier tussen de maag en de slokdarm: Deze sluitspier wordt ook wel de onderste oesofageale sfincter genoemd en zou normaal gesproken moeten voorkomen dat maagzuur terugstroomt naar de slokdarm.
  • Een breukje in het middenrif: Een middenrifbreuk houdt in dat de opening in het middenrif te groot is, waardoor de bovenkant van de maag iets boven het middenrif komt te liggen. Dit zorgt ervoor dat het maagzuur makkelijker terugstroomt naar de slokdarm.
  • Druk op de maag: Een verhoogde druk op de maag kan ervoor zorgen dat de sluitspier minder goed werkt. Factoren zoals overgewicht en zwangerschap, maar ook constipatie en het dragen van strakke kleding kunnen zorgen voor meer druk op de maag.
  • Roken en Alcohol: Dit kan ervoor zorgen dat er meer maagzuur wordt aangemaakt en de sluitspier tussen maag en slokdarm minder goed functioneert.
  • Voeding: Bepaalde voedingsmiddelen en dranken, zoals sterke thee, koffie, chocolade, gekruid voedsel en citrusvruchten, kunnen de sluitspier ontspannen en het risico op reflux verhogen.
  • Een luie maag: Wanneer je een luie maag hebt blijft het voedsel dat je eet langer dan normaal in de maag. Dit komt bijvoorbeeld vaker voor bij mensen met diabetes. Bij een luie maag is de kans groter dat het maagzuur in de slokdarm terecht komt.
  • Wat te doen bij brandend maagzuur?

    Er zijn verschillende manieren om brandend maagzuur te behandelen. Vaak helpt het opvolgen van leefadviezen wanneer je last hebt van brandend maagzuur. Wanneer blijkt dat dit niet (voldoende) werkt zijn er ook verschillende medicijnen beschikbaar. Daarnaast kan het bij ernstige gevallen nodig zijn om een operatie te ondergaan.

    Voeding en leefstijl

    Er zijn verschillende factoren die kunnen bijdragen aan brandend maagzuur. Veranderingen in je voedingspatroon en leefstijl kunnen daarom al een grote hulp zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verminderen van overgewicht, stoppen met roken, verminderen van alcohol en het beperken van voedingsmiddelen en dranken die brandend maagzuur kunnen veroorzaken.

    Medicijnen

    Wanneer je last blijft houden van brandend maagzuur kan een arts besluiten medicatie voor te schrijven. Er zijn verschillende medicijnen die kunnen helpen bij het verminderen van de klachten:

  • Maagzuurbinders: Medicijnen die maagzuur binden zorgen ervoor dat het maagzuur minder zuur wordt. Deze medicijnen werken maar kort.
  • Maagzuurremmers: Deze medicijnen zorgen ervoor dat het maagsap voor een langere tijd minder, of helemaal niet, zuur is.
  • Medicijnen die zorgen voor een beschermende laag. Door deze medicijnen is de wand van de maag beschermd tegen het zuur van de maagsappen.
  • Medicijnen die de slokdarm- en maagspieren beter laten werken. Hierdoor gaat het voedsel sneller door de slokdarm en de maag, waardoor de kans op terugstromend maagzuur kleiner is. Wanneer dit toch gebeurt wordt het maagzuur weer snel afgevoerd naar de maag.

De medicijnen tegen brandend maagzuur zorgen er met name voor dat de klachten (tijdelijk) verminderen en de slokdarm de tijd geven om te herstellen van eventuele schade. Deze medicijnen doen dus niks aan de sluitspier tussen de slokdarm en de maag die minder goed werkt. Het maagzuur kan na het gebruik van medicatie nog steeds terugstromen, maar is in dat geval niet meer zuur of wordt snel weer naar de maag afgevoerd.

Operatie

In ernstige gevallen kan het voorkomen dat zowel leefregels opvolgen als het nemen van medicatie niet werkt. In deze gevallen kan een arts een operatie adviseren. Zo’n chirurgische ingreep wordt ook wel ‘anti-reflux operatie’ genoemd. Bij deze operatie wordt gezorgd dat de maag niet meer door het middenrif naar boven kan komen. De overgang van de slokdarm naar de maag wordt verstevigd, doordat het bovenste deel van de maag om de onderkant van de slokdarm heen gedraaid wordt.

Wanneer contact opnemen met de huisarts?

Over het algemeen kan het geen kwaad wanneer je een keer last hebt van maagzuur. Veel mensen ervaren dit bijvoorbeeld weleens na het eten van een grote, of zware maaltijd. Toch zijn er situaties waarin het belangrijk is om contact op te nemen met je huisarts. Neem in de volgende gevallen contact op met een arts:

  • Als je langere tijd last hebt van brandend maagzuur: Lang aanhoudende maagzuurklachten kunnen leiden tot andere complicaties. Een arts kan in dit geval onderzoeken wat de oorzaak is en je eventueel doorverwijzen naar een specialist.
  • Bij zwarte, dunne ontlasting: Ontlasting die zwart van kleur is kan wijzen op een bloeding ergens in het spijsverteringsstelsel.
  • Bij gewichtsverlies zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak.
  • Wanneer je vaak moet overgeven
  • Als je voelt dat je eten ‘blijft hangen’ in de slokdarm.

Brandend maagzuur voorkomen

Veel mensen hebben weleens last van brandend maagzuur. Brandend maagzuur is een vervelend probleem, maar in veel gevallen goed te behandelen en voorkomen. Enkele tips om brandend maagzuur te voorkomen:

  • Vermijd grote en vette maaltijden, met name ‘s avonds voor het slapengaan. Wanneer je direct na het eten van een maaltijd gaat liggen is de kans groter dat het maagzuur terugstroomt.
  • Eet gezond, gevarieerd en vezelrijk.
  • Voorkom of verminder overgewicht. Door op een gezond gewicht te blijven verminder je de druk op de maag, waardoor de kans op maagzuur kleiner is.
  • Vermijd strakke of knellende kleding. Knellende kleding ter hoogte van de maag kan de druk op de maag vergroten.
  • Beperk voedingsmiddelen die de kans op brandend maagzuur verhogen. Denk hierbij aan: citrusvruchten, koffie, sterke thee, pepermunt, chocola, alcohol, en erg vet of gekruid eten.
  • Verander je slaaphouding. Om ‘s nachts brandend maagzuur te voorkomen kun je het best op je linkerzij slapen. Hierdoor stroomt het maagzuur minder makkelijk terug naar de slokdarm. Daarnaast kun je je hoofdeinde verhogen zodat je hoofd hoger ligt dan je voeten.
  • Stop met roken.
  • Buk niet voorover. Bij het voorover bukken kan het maagsap makkelijk terug de slokdarm in stromen. Probeer daarom door je knieën te zakken in plaats van voorover te buigen.
  • Betrouwbare informatie

    Wij zijn een onafhankelijke website gespecialiseerd in zorgverzekeringen. Ons doel is het inzichtelijk en transparant maken van informatie over zorgverzekeringen en hiervoor werken we met een vast team van specialisten. Lees meer over Zorgpremies.nl

    Betrouwbare informatie

    Voor de totstandkoming van deze pagina zijn o.a. onderstaande bronnen gebruikt:

    • www.mlds.nl
    • www.gezondheidsplein.nl
    • www.thuisarts.nl

    Medisch advies

    Onze website heeft als doel om bezoekers zo goed mogelijk te informeren over verzekeringen in begrijpbare taal. Wij zijn geen zorgverlener en mogen dan ook geen medisch advies geven. Heb je een medische vraag? Leg deze dan voor aan een arts of een medisch professional. Geeft een arts andere informatie dan hetgeen je op onze website leest, luister dan altijd naar je arts.

    Keurmerk

    Zorgpremies.nl is gecertificeerd door:
    Logo Erkend Vergelijker