Zorgpremies.nl » Gezondheid » Probiotica

Probiotica

Probiotica en een gezonde darmflora

Probiotica zijn het gesprek van de dag in de wereld van gezondheid en voeding. Steeds meer mensen vragen zich af of zij misschien probiotica moeten nemen als aanvulling op hun dieet. Maar wat zijn probiotica precies, en waarom zijn ze zo belangrijk voor onze gezondheid? In dit artikel lees je er alles over.

Probiotica worden in de volksmond ook wel eens beschreven als de ‘goede’ bacteriën. De term komt van de Griekse woorden “pro”, wat “voor” betekent, en “bios”, wat “leven” betekent. Probiotica zijn dus letterlijk “voor het leven”.

Wat doen probiotica?

Probiotica werken door het evenwicht van de micro-organismen in onze darmen, ook wel bekend als de darmmicrobiota, te herstellen en te onderhouden. Dit is belangrijk, omdat een gezonde darmmicrobiota essentieel is voor verschillende lichaamsfuncties, waaronder de spijsvertering, het immuunsysteem, en zelfs onze mentale gezondheid. Uit onderzoek blijkt dat probiotica bij specifieke aandoeningen een positief effect kunnen hebben. Over andere effecten is nog weinig duidelijk. Zo wordt er nog onderzocht of probiotica ook invloed hebben op de weerstand.

Verschillende soorten probiotica

Probiotica zijn micro-organismen die kunnen worden ingedeeld in verschillende families, geslachten, soorten en stammen, elk met hun eigen unieke eigenschappen en potentiële gezondheidsvoordelen. De meest onderzochte probiotica zijn: Lactobacillus, Bifidobacterium, en Saccharomyces.

• Lactobacillus is waarschijnlijk de meest bekende groep van probiotica, vaak gevonden in yoghurt en andere gefermenteerde voedingsmiddelen. Er zijn tientallen soorten van Lactobacillus, waaronder L. acidophilus, L. rhamnosus, en L. reuteri. Deze soorten bevorderen de spijsvertering, verminderen diarree, en kunnen symptomen van prikkelbare darmsyndroom (PDS) en andere spijsverteringsstoornissen verlichten.
• Bifidobacterium is een andere belangrijke groep van probiotica. Ze zijn een van de eerste soorten bacteriën die in ons lichaam groeien, met name in de darmen van baby’s. Bifidobacterium kan helpen bij het afbreken van lactose in melkproducten, het verminderen van symptomen van PDS, en het verbeteren van de immuunfunctie.
• Saccharomyces boulardii is een gist. Het is aangetoond dat het helpt bij het behandelen van verschillende vormen van diarree, die veroorzaakt is door het gebruik van antibiotica, reizen, of bepaalde infecties.

Hoewel deze groepen de bekendste zijn, zijn er vele andere soorten probiotica.
Deze soorten probiotica doen niet allemaal hetzelfde. Verschillende stammen, zelfs binnen dezelfde soort, kunnen verschillende effecten hebben op het lichaam. Daarom is het belangrijk om te weten welke soort probiotica je neemt, vooral als je probiotica gebruikt voor een specifieke gezondheidsreden. Doe dit daarom altijd in overleg met een arts.

Het verschil tussen prebiotica en probiotica

Probiotica en prebiotica zijn beide belangrijke spelers in de gezondheid van onze darmen. Hoewel de termen erg op elkaar lijken vervullen deze twee groepen verschillende functies.

Probiotica, zoals eerder besproken, zijn levende bacteriën en gisten die een gunstige invloed hebben op onze gezondheid, vooral op het spijsverteringsstelsel. Ze helpen bij het in balans brengen van de ‘goede’ en ‘slechte’ bacteriën in onze darmen, wat voor verschillende positieve effecten kan zorgen.

Aan de andere kant zijn prebiotica soorten voedingsvezels die de ‘goede’ bacteriën in onze darmen voeden. Prebiotica zijn in wezen het voedsel voor probiotica. Ze worden niet verteerd door ons lichaam, maar worden in plaats daarvan gefermenteerd door de micro-organismen in onze darmen. Dit fermenteren zorgt ervoor dat de groei en activiteit van de ‘goede’ bacteriën wordt bevorderd.

Voorbeelden van prebiotica zijn inuline, fructooligosachariden (FOS) en galactooligosachariden (GOS). Prebiotica kun je bijvoorbeeld vinden in voedingsmiddelen zoals knoflook, uien, asperges, bananen, haver en veel andere groenten en granen.

Naast prebiotica en probiotica bestaat er ook een categorie die synbiotica wordt genoemd. Synbiotica zijn producten of voedingsmiddelen die zowel probiotica als prebiotica bevatten. Het idee is dat de prebiotica de probiotica voeden en ondersteunen, waardoor hun overleving en effectiviteit in de darm wordt verbeterd.

De veiligheid van probiotica

Over het algemeen hebben probiotica geen ongewenste bijwerkingen. Probiotica zijn volledig veilig om te gebruiken. Dit geldt ook voor kwetsbare groepen, zoals ouderen, zwangeren en jonge kinderen.

Wel is het zo dat het starten met het nemen van probiotica soms lichte, tijdelijke bijwerkingen kan veroorzaken. Het lichaam moet namelijk wennen aan de bacteriën en zich daarop aanpassen. Je kunt bijvoorbeeld last krijgen van gasvorming of kramp in de darmen. Dit is te vergelijken met wanneer je voedingsmiddelen zoals kool of bonen hebt gegeten. Deze symptomen verdwijnen wanneer je doorgaat met het nemen van probiotica.